Rynek finansowy to miejsce, gdzie zawierane są transakcje kupna i sprzedaży różnorodnych form kapitału. Z jednej strony medalu są podmioty, które chcą pozyskać kapitał i kreują popyt, a po stronie podaży inwestorzy, którzy posiadają nadwyżki wolnych środków pieniężnych odpowiadają za podaż kapitału.
Rynek finansowy w Polsce – segmenty
Istnieje różnorodność instrumentów finansowych, a to przyczynia się do łatwiejszego znalezienia optymalnej formy finansowania. Aktualnie rynek finansowy w Polsce składa się z czterech segmentów: rynku kapitałowego, pieniężnego, terminowego i walutowego. Każdy z nich ma inną rolę w funkcjonowaniu całego rynku.
Poniżej krótki opis każdego z nich:
- Rynek kapitałowy – obejmuje on transakcje instrumentami, gdzie ich okres zapadalności jest dłuższy niż jeden rok. W skład jego instrumentów wchodzą papiery wartościowe, mające charakter udziałowy (akcje, udziały) i dłużny (obligacje skarbowe, przedsiębiorstw czy komunalne).
- Rynek pieniężny – na tym rynku są dokonywane transakcje, rozliczane w formie gotówkowej bądź bezgotówkowej do jednego roku. Uczestnicy rynku pieniężnego w Polsce są Narodowy Bank Polski, banki komercyjne, Skarb Państwa, a także indywidualni inwestorzy. Jego instrumenty to: bony pieniężne i skarbowe, operacje otwartego banku oraz swapy walutowe. Nadrzędnym celem Narodowego Banku Polskiego na tymże rynku jest utrzymanie poziomu płynności finansowej w sektorze bankowym. Operacje otwartego rynku mają na celu warunkową i bezwarunkową sprzedaż lub zakup krótkoterminowych papierów wartościowych lub walut.
- Rynek terminowy – tutaj dochodzi do handlu instrumentami pochodnymi, takimi, których ceny są efektem aktywów podstawowych, na których są one oparte. Instrumentami są: opcje towarowe i walutowe, swapy procentowe i walutowe oraz transakcje terminowe FRA.
- Rynek walutowy – tutaj dochodzi do handlu walutami. Ustalane są kursy poszczególnych walut. Rynek kasowy, gdzie dostawa walut jest natychmiastowa i rynek terminowy wykorzystujący walutowe instrumenty pochodne. Najbardziej aktywni na tym rynku są spekulanci. Zarabiają oni na różnicach kursowych poprzez dokonywanie transakcji. Jest najbardziej dynamicznych i płynnych segmentów rynku finansowego w Polsce. Jest ściśle powiązany z globalnym rynkiem walutowym.
Istnieją także instrumenty finansowe, do których zalicza się również niebędące papierami wartościowymi:
- Jednostki uczestnictwa funduszy inwestycyjnych.
- Instrumenty rynku pieniężnego.
- Tak zwane umowy forward stóp procentowych.
- Pochodne instrumenty towarowe.
- Opcje kupna lub sprzedaży instrumentów finansowych.